حبوبات دانه‌های خوراکی مغذی هستند که ارزش غذایی بالایی دارند و به‌عنوان یک منبع ارزان برای تأمین نیازهای اساسی بدن شناخته می‌شوند. این دسته از مواد غذایی جایگزین مناسبی برای گوشت در رژیم غذایی بسیاری از افراد محسوب می‌شود. برخی از رایج‌ترین انواع حبوبات شامل نخود، لپه، لوبیا قرمز، لوبیا چیتی، نخود فرنگی، عدس، ماش، و لوبیا سفید است.
حجم تولید حبوبات در ایران
میزان تولید حبوبات در ایران بسته به شرایط آب و هوایی، روش کاشت و نوع خاک متفاوت است. تولید حبوبات در سال 2021 با رشد 20 درصدی نسبت به سال قبل مواجه شد. استان‌های آذربایجان شرقی و غربی، لرستان، کرمانشاه و کردستان بهترین مکان‌ها برای کشت نخود هستند، و بیشترین حجم برداشت عدس نیز در استان‌های خراسان شمالی، لرستان، اردبیل و قزوین انجام می‌شود. در سال 2021 بالغ بر 850 هزار تن انواع حبوبات در ایران برداشت شد.
صادرات حبوبات
بخش عمده‌ای از حبوبات تولیدی در بازار داخلی مصرف می‌شود، اما برخی از آن‌ها مانند نخود و لوبیا سفید به دلیل حجم تولیدی بالا به سایر کشورها صادر می‌شود. صادرات حبوبات به کشورهای حاشیه خلیج فارس و حوزه اوراسیا سوددهی بالایی دارد. کشورهای اصلی مقصد صادراتی ایران شامل افغانستان، پاکستان، روسیه، امارات، ترکیه، ایتالیا، ارمنستان، قطر و عراق هستند.
خرید و فروش عمده حبوبات
حبوبات در انواع مختلف، فله و بسته‌بندی شده و همچنین کنسروی با کیفیت‌های متفاوت در بازار به فروش می‌رسد. خرید فله حبوبات از مراکز فروش عمده بهترین راه برای خرید حبوبات تازه و ارزان برای خانوارها، رستوران‌ها و فروشگاه‌های مواد غذایی است.
تولید حبوبات در ایران
تولید عمده لوبیا در انواع مختلف عموماً در شهر خمین استان مرکزی و استان زنجان انجام می‌شود. بیشترین حجم نخود ایرانی نیز در کرمانشاه تولید می‌شود. لپه آذرشهر نیز معروف‌ترین و پرطرفدارترین نوع لپه داخلی است. تولید ماش در خوزستان، ایلام، کرمانشاه، لرستان و آذربایجان انجام می‌شود.
صادرات حبوبات به ترکیه
ترکیه یکی از مقاصد اصلی صادرات حبوبات ایران است. این کشور در یکی از بهترین و حساس‌ترین نقاط جهان قرار گرفته و گذرگاه جنوب غربی آسیا و آمریکا محسوب می‌شود.
ایران همچنین از صادرات انواع خشکبار مانند صادرات پسته به ترکیه و صادرات میوه خشک به ترکیه سودآوری بسیار بالایی دارد.
