عراق با داشتن مرز طولانی با ایران و شرایط جغرافیایی متنوع، یکی از مهم‌ترین کشورهای همسایه برای تجارت با ایران محسوب می‌شود. این کشور به چهار ناحیه اصلی تقسیم می‌شود:
- بیابان (باختر فرات)
- میانرودانِ بالا (جزیره)
- کوهسارهای شمالی در کردستان عراق
- میانرودانِ پایین که از تکریت تا خلیج فارس گسترده است.
این تنوع جغرافیایی باعث ایجاد بازارهای مختلفی برای محصولات ایرانی می‌شود. علاوه بر این، درگیری‌های متعدد داخلی و خارجی عراق، نیاز این کشور به واردات محصولات گوناگون از جمله مواد غذایی، مصالح ساختمانی و تجهیزات پزشکی را افزایش داده است.
شرکای تجاری ایران
– چین
– امارات متحده عربی (که عمدتاً کالاهای ایرانی را مجدداً صادر می‌کند)
– عراق
آمار تجارت ایران با عراق 2021
در سال 2021، ایران 6.1 میلیارد دلار به عراق صادرات داشته است. در طی 5 سال گذشته، صادرات ایران به عراق با نرخ سالانه 189% افزایش یافته و از 30.5 میلیون دلار در سال 2016 به 6.1 میلیارد دلار در سال 2021 رسیده است.
در سال 2021، عراق 63.9 میلیون دلار به ایران صادرات داشته است. طی 5 سال گذشته، صادرات عراق به ایران با نرخ سالانه 16.1% افزایش یافته و از 30.3 میلیون دلار در سال 2016 به 63.9 میلیون دلار در سال 2021 رسیده است.
شرایط تجارت با عراق
تجارت با عراق شامل قوانینی است که باید رعایت شوند:
- قرارداد با شریک تجاری: قبل از شروع صادرات باید قرارداد مشخص و واضحی با مشتری عراقی منعقد شود.
- استراتژی بازاریابی: باید بازار هدف را به خوبی شناسایی و تحقیق کنید.
- مجوزهای صادراتی: برای هر کالا نیاز به مجوزهای خاصی مانند گواهی مبدأ و گواهی بازرسی است.
- بسته‌بندی مناسب: بسته‌بندی کالاها باید استانداردهای لازم را داشته باشد و به زبان عربی و انگلیسی نوشته شود.
- قیمت‌گذاری اصولی: قیمت‌گذاری مناسب و رقابتی از عوامل مهم موفقیت در بازار عراق است.
- روش حمل و نقل: بهترین و کم‌هزینه‌ترین روش حمل و نقل به عراق، حمل زمینی است.
لیست کالاهای مجاز برای صادرات به عراق
فهرست کالاهای مجاز برای صادرات به عراق شامل:
– مواد غذایی: برنج، پیاز، پسته، پرتغال، تره بار، صیفی‌جات، چای، خشکبار، دارو، لبنیات
– مصالح ساختمانی: سیمان، سنگ
– صنایع دستی: فرش، تابلوفرش
– محصولات کشاورزی: زعفران، حبوبات، گیاهان دارویی
– مواد مصرفی: پوشاک، پلاستیک، تجهیزات پزشکی، خودرو و قطعات خودرو، لوازم خانگی
پرسودترین کالاها برای صادرات به عراق
کالاهایی که پتانسیل سوددهی بالایی در بازار عراق دارند، شامل:
– ماشین‌آلات و تجهیزات ماشینی
– پارچه و منسوجات
– مصالح ساختمانی
– قطعات و تجهیزات خودرو
– چرم و وسایل چرمی
– مبلمان و وسایل چوبی
– محصولات پلاستیکی
– محصولات کشاورزی و فرآورده‌های غذایی
مزایای تجارت با عراق
- روابط حسنه سیاسی بین ایران و عراق: این روابط حسنه فرصت‌های تجاری مناسبی را فراهم کرده است.
- داشتن مرز زمینی مشترک: وجود طولانی‌ترین مرز زمینی بین ایران و عراق امکان حمل و نقل ارزان‌تر و سریع‌تر را فراهم کرده است.
- ارزش بالای صادرات غیرنفتی به عراق: صادرات غیرنفتی ایران به عراق در سال‌های اخیر به بیش از 10 میلیارد دلار رسیده است که نشان‌دهنده پتانسیل بالای این بازار است.
راهکارها برای افزایش صادرات به عراق
- توسعه بازاریابی و تبلیغات: استفاده از تکنولوژی‌های جدید و شبکه‌های اجتماعی برای تبلیغ محصولات.
- بهبود بسته‌بندی و برندسازی: استفاده از بسته‌بندی‌های جذاب و با کیفیت برای جذب مشتریان.
- تحقیق و توسعه محصولات جدید: شناسایی نیازهای جدید بازار عراق و تولید محصولات مطابق با این نیازها.
- ایجاد زیرساخت‌های مناسب در مرز: تسهیل فرآیندهای گمرکی و حمل و نقل.
با رعایت این نکات و استفاده از فرصت‌های موجود، ایران می‌تواند سهم خود را در بازار عراق افزایش داده و به سوددهی بالایی دست یابد.
