تجارت بین‌المللی یا تجارت خارجی تبادل سرمایه، کالا و خدمات از طریق مرزها یا سرزمین‌های بین‌المللی است که به دلیل نیاز یا تقاضا برای کالاها و خدمات صورت می‌گیرد.
در اکثر کشورها، این نوع تجارت بخش قابل توجهی از تولید ناخالص داخلی (GDP) را تشکیل می‌دهد. اگرچه تجارت بین‌المللی در طول تاریخ وجود داشته است (مانند جاده ابریشم، جاده کهربا، جاده نمک‌ها)، اهمیت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی آن در قرون اخیر افزایش یافته است.
انجام تجارت در سطح بین‌المللی نسبت به تجارت داخلی فرآیندی پیچیده‌تر است. هنگامی که تجارت بین دو یا چند کشور صورت می‌گیرد، عواملی مانند ارز، سیاست‌های دولتی، اقتصاد، سیستم قضایی، قوانین و بازارها بر تجارت تأثیر می‌گذارند.
برای تسهیل و توجیه فرآیند تجارت بین کشورهایی با وضعیت اقتصادی متفاوت در دوران مدرن، برخی سازمان‌های اقتصادی بین‌المللی مانند سازمان تجارت جهانی (WTO) تشکیل شده‌اند. این سازمان‌ها به تسهیل و رشد تجارت بین‌المللی کمک می‌کنند. خدمات آماری سازمان‌های بین‌دولتی و فرا‌ملی و سازمان‌های آماری دولتی آمار رسمی تجارت بین‌المللی را منتشر می‌کنند.
ویژگی‌های تجارت جهانی
محصولی که از یک کشور به یک کشور دیگر منتقل یا فروخته می‌شود، صادرات از کشور مبدأ و واردات به کشور دریافت‌کننده آن محصول محسوب می‌شود. واردات و صادرات در حساب جاری یک کشور در تراز پرداخت‌ها ثبت می‌شوند.
تجارت جهانی ممکن است به مصرف‌کنندگان و کشورها فرصت بدهد تا با بازارها و محصولات جدید آشنا شوند. تقریباً هر نوع محصولی در بازار بین‌المللی یافت می‌شود، مانند: غذا، لباس، قطعات یدکی، نفت، جواهرات، سهام، ارز و آب. خدمات نیز مانند گردشگری، بانکداری، مشاوره و حمل و نقل مبادله می‌شوند.
تفاوت‌های تجارت بین المللی با تجارت داخلی
به‌طور اصولی، تجارت بین‌المللی تفاوتی با تجارت داخلی ندارد زیرا انگیزه و رفتار طرف‌های درگیر در تجارت، فارغ از اینکه تجارت از طریق مرز باشد یا خیر، به‌طور اساسی تغییر نمی‌کند.
با این حال، از نظر عملی، انجام تجارت در سطح بین‌المللی معمولاً فرآیندی پیچیده‌تر از تجارت داخلی است. تفاوت اصلی این است که تجارت بین‌المللی معمولاً هزینه بیشتری نسبت به تجارت داخلی دارد. این به دلیل هزینه‌های اضافی مانند تعرفه‌های آشکار و همچنین موانع غیرتعرفه‌ای آشکار یا ضمنی مانند هزینه‌های زمانی (به دلیل تأخیرهای مرزی)، تفاوت‌های زبانی و فرهنگی، ایمنی محصول، سیستم حقوقی و غیره است.
تفاوت دیگر بین تجارت داخلی و بین‌المللی این است که عوامل تولید مانند سرمایه و نیروی کار معمولاً در داخل یک کشور بیشتر متحرک هستند تا بین کشورها. بنابراین، تجارت بین‌المللی بیشتر به تجارت کالاها و خدمات محدود می‌شود و کمتر به تجارت سرمایه، نیروی کار یا سایر عوامل تولید. تجارت کالاها و خدمات می‌تواند به‌عنوان جایگزینی برای تجارت عوامل تولید عمل کند.
به جای واردات یک عامل تولید، یک کشور می‌تواند کالاهایی را وارد کند که به شدت از آن عامل تولید استفاده می‌کنند و به این ترتیب آن را در خود جای می‌دهند. یک مثال از این، واردات کالاهای کاربر از چین توسط ایالات متحده است.
به جای واردات نیروی کار چینی، ایالات متحده کالاهایی را وارد می‌کند که با نیروی کار چینی تولید شده‌اند. یک گزارش در سال 2010 نشان داد که تجارت بین‌المللی زمانی افزایش می‌یابد که یک کشور میزبان شبکه‌ای از مهاجران باشد، اما اثر تجارت زمانی که مهاجران در کشور جدید خود به‌طور کامل ادغام می‌شوند، ضعیف‌تر می‌شود.
مزایای تجارت بین‌المللی
- فرصت‌های شغلی بیشتر: تجارت بین‌المللی به ایجاد فرصت‌های شغلی کمک می‌کند زیرا شرکت‌ها بازارهای موجود خود را گسترش می‌دهند.
- گسترش بازارها و افزایش درآمدها و ثروت: بازارهای بزرگتر به شرکت‌ها اجازه می‌دهند تا تولید خود را بدون نگرانی از تولید بیش از حد گسترش دهند.
- بهبود مدیریت ریسک: تجارت بین‌المللی فرصت تنوع‌بخشی بازار را فراهم می‌کند و وابستگی به یک بازار را کاهش می‌دهد.
- تنوع بیشتر کالاهای موجود: مصرف‌کنندگان و کشورها فرصت خرید کالاها و خدماتی را پیدا می‌کنند که در کشور خودشان وجود ندارد یا تولید آن‌ها گران‌تر است.
- روابط بهتر بین کشورها: وابستگی اقتصادی کشورها می‌تواند به ایجاد روابط قوی‌تر همکاری در سایر زمینه‌ها کمک کند.
- افزایش اعتبار شرکت‌ها: تجارت جهانی می‌تواند به افزایش اعتبار شرکت‌ها در بازار بین‌المللی کمک کند.
- فرصت‌های تخصصی شدن: شرکت‌ها می‌توانند در یک حوزه خاص برای خدمت به یک بازار خاص تخصص پیدا کنند که منجر به بهره‌وری بیشتر و نوآوری بالاتر می‌شود.
