صنایع فرآورده‌های گوشتی به‌عنوان یکی از بخش‌های کلیدی در توسعه صادرات غیرنفتی، اهمیت ویژه‌ای دارد. با توجه به اینکه تولید انواع فرآورده‌های گوشتی با کیفیت و تامین نیازهای داخلی به خوبی انجام شده، اکنون گام‌های بزرگی در جهت صادرات این محصولات برداشته شده است. کلیه واحدهای تولیدی که پروانه بهره‌برداری از اداره نظارت بر مواد غذایی دارند، باید مراحل قانونی و آزمایشات لازم برای دریافت پروانه ساخت را طی کنند.
مقاصد صادرات سوسیس و کالباس
عمده صادرات سوسیس و کالباس به کشورهای حاشیه خلیج فارس، عراق، مالزی، افغانستان و سایر کشورها انجام می‌شود. برای صادرات این محصول باید به قوانین و مقررات بخشنامه‌های صادره از طرف ارگان‌های ذی‌ربط توجه کرد، در غیر این صورت ممکن است با مشکلاتی در تجارت مواجه شوید.
تاریخچه و اهمیت سوسیس و کالباس در ایران
سوسیس و کالباس بخش عمده‌ای از فرآورده‌های گوشتی مصرفی در ایران را به خود اختصاص داده‌اند. تفاوت این دو در قطر، درصد رطوبت، نوع و مقدار گوشت، چربی، مواد افزودنی و ادویه‌جات است. با وجود مضرات احتمالی مانند افزایش خطر ابتلا به سرطان و مشکلات فشار خون، سوسیس و کالباس به دلیل قیمت مناسب، دسترسی و سرعت آماده‌سازی، در سطح جهانی مورد استقبال قرار گرفته‌اند.
تولید سوسیس و کالباس به‌صورت کارخانه‌ای در ایران از سال ۱۹۲۸ میلادی (۱۳۱۷ شمسی) آغاز شد، زمانی که فردی روسی به نام افوناسو با ماشین دستی در بندر انزلی شروع به کار کرد. مصرف سرانه سوسیس و کالباس در ایران حدود یک‌دهم برخی کشورهای اروپایی و آمریکایی است.
این فرآورده‌های غذایی که ۳۰۰۰ سال قبل توسط سومریان ابداع شده بود، به‌صورت تجاری حدود ۲۰۰ سال پیش معرفی شد. جرج لینر در سال ۱۹۰۵ اولین نوع آن را با نام سوسیس لینر به بازار عرضه کرد. از آن زمان انواع متنوعی از فرآورده‌های گوشتی مانند سوسیس، هات‌داگ، کالباس، ژامبون و سایر محصولات آماده منجمد به بازار آمده است.
در ایران، تولید فرآورده‌های گوشتی به حدود ۱۰۰ سال قبل برمی‌گردد. تولید صنعتی این محصولات از آبان ۱۳۰۴ آغاز شد و اولین کارخانه بزرگ سوسیس و کالباس در سال ۱۳۳۷ در تهران تأسیس شد. امروزه بیش از ۲۰۰ واحد تولیدی با بیش از ۸۰ نوع محصول در کشور فعال هستند و استان‌های مازندران، تهران، البرز و اصفهان بیشترین تولیدکنندگان این محصول و صادرکنندگان آن هستند.
صادرات سوسیس و کالباس به عراق
ایران، به‌عنوان یکی از کشورهای تولیدکننده فرآورده‌های گوشتی حلال، قادر به صادرات این محصولات به کشورهای اسلامی و حتی کشورهای اروپایی است. در سال‌های اخیر، عمده صادرات فرآورده‌های گوشتی به عراق و افغانستان بوده است، اما کشورهای حاشیه خلیج فارس مانند امارات، قطر و عمان نیز بازارهای خوبی برای این محصولات هستند.
با وجود برخی مشکلات مانند فقدان بازاریابی اصولی، فرصت‌های صادراتی در این بازارها وجود دارد که با تمرکز و بازاریابی صحیح می‌توان به آن‌ها ورود کرد. همچنین مواد غذایی دیگر مانند صادرات جو به عراق و صادرات سیب زمینی به عراق نیز از سودآوری بالایی برخوردار است.
الزامات صادرات
کد تعرفه یا HS سوسیس و کالباس در ایران 16010000 است. برای صادرات این محصولات، دریافت کد IR از طرف دامپزشکی ضروری است. این کد به صنایع تولیدی الزام می‌کند تا مسائل بهداشتی را رعایت کرده و شایستگی لازم برای صادرات به کشورهای مختلف را کسب کنند.
بازار جهانی سوسیس و کالباس
بزرگترین صادرکنندگان سوسیس و کالباس در جهان شامل آلمان، ایتالیا، آمریکا، اسپانیا، لهستان، اتریش، فرانسه، هلند، بلژیک، دانمارک، مجارستان، برزیل و جمهوری چک هستند. همچنین، آلمان به‌عنوان بزرگترین واردکننده این محصولات، به همراه کشورهای انگلستان، فرانسه، بلژیک، هلند، کانادا، مکزیک، ژاپن، مجارستان، اسلواکی و دانمارک از مهم‌ترین واردکنندگان فرآورده‌های گوشتی در جهان است.
