صادرات عسل یکی از عرصه‌های مناسب برای توسعه بازار و کسب درآمد برای تجار و تولیدکنندگان ایرانی است. با افزایش صادرات عسل، می‌توان ارزآوری، اشتغال بیشتر، توسعه بازار و شناخت بازارهای بین‌المللی را به دست آورد. همچنین، صادرات عسل به توسعه صنعت عسل و صنایع وابسته به آن کمک کرده و ارزش افزوده محصول را افزایش می‌دهد. برای موفقیت در این زمینه، رعایت استانداردها در بسته‌بندی و حمل‌ونقل، شرایط بهداشتی تولید و تعیین مدارک مورد نیاز برای صادرات ضروری است. همچنین، آشنایی با شرایط و الزامات کشورهای مقصد نقش مهمی در موفقیت صادراتی دارد.
عسل ایران
ایران یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان عسل در جهان است. به دلیل تنوع پوشش گیاهی، پرورش زنبور عسل در ایران رونق دارد و بهترین عسل‌های طبیعی در ارتفاعات و کوهستان‌های مختلف کشور تولید می‌شوند. ماندگاری طولانی مدت عسل باعث کاهش ریسک صادرات این محصول شده است. علاوه بر عسل، محصولات متنوع دیگری مانند موم، ژل رویال و گرده نیز از زنبور عسل تولید می‌شوند.
بررسی بازارهای هدف
انتخاب بازار هدف اولین گام برای صادرات عسل است. این انتخاب باید بر اساس آمار صادرات و واردات جهانی، آشنایی با بازار هدف، تحلیل رفتار و سلیقه مصرف‌کننده در بازار مقصد و شناخت شیوه‌های کار رقبا انجام شود. شرکت در نمایشگاه‌های تخصصی بین‌المللی و ارتباط با مراکز رسمی مانند اتاق‌های بازرگانی یا سفارت‌خانه‌ها از جمله روش‌های آشنایی با نیازهای بازارهای مختلف هستند.
بزرگ‌ترین واردکنندگان عسل
در سال 2022، کشورهای ایالات متحده آمریکا، آلمان، ژاپن، فرانسه، بریتانیا، ایتالیا، بلژیک، اسپانیا، لهستان و چین بزرگ‌ترین واردکنندگان عسل بودند. این کشورها در مجموع حدود 2.7 میلیارد دلار صرف واردات عسل کرده‌اند که نشان‌دهنده افزایش 7 درصدی نسبت به سه سال گذشته است. همچنین، کشورهای نیوزلند، آرژانتین و هند با تراز تجاری مثبت از مصرف‌کنندگان واقعی عسل وارداتی هستند.
بزرگ‌ترین صادرکنندگان عسل
گردش مالی بازار عسل دنیا در سال 2022 حدود سه میلیارد دلار بوده است. کشورهای چین، نیوزلند، هند، آرژانتین و آلمان بزرگ‌ترین صادرکنندگان عسل در دنیا هستند. ایران به عنوان سومین تولیدکننده بزرگ عسل در جهان، در میان صادرکنندگان بزرگ جایگاهی ندارد، اما بازار جهانی ظرفیت‌های خوبی برای صادرات عسل ایران دارد.
تعیین بازارهای سودآور
برای تعیین سود حاصل از صادرات، عوامل مختلفی مانند هزینه گمرک و هزینه حمل‌ونقل باید در نظر گرفته شوند. روابط سیاسی بین کشورها و قراردادهای تجاری نیز بر سهلوت و مخارج صادرات تأثیرگذار هستند. صادرات به کشورهایی که عوارض واردات پایین‌تری دارند می‌تواند سودآورتر باشد. همچنین، باید فاصله کشور مقصد و نحوه ارسال را در نظر گرفت.
کشورهای مقصد صادرات عسل ایران
در سال 1400، صادرات عسل ایران 45 میلیارد دلار معادل با 1.8 میلیون تن بوده است. کشورهای مقصد عسل صادراتی ایران شامل بحرین، لبنان, مالزی، افغانستان، عراق، آذربایجان، امارات، کویت، قطر، عمان، کنیا، پاکستان، برونئی، اردن، کانادا، بوسنی و هرزگوین، انگلستان، لبنان، آلمان، هنگ کنگ و استرالیا هستند.
صادرات عسل به هند
در سال 2022، واردات هند حدود 163 هزار دلار بوده و تراز تجاری آن 46 میلیون دلار است که نشان می‌دهد صادرات هند به مقدار قابل توجهی بیشتر از واردات آن است. با این حال، هند هنوز مقداری عسل وارد می‌کند و این فرصت برای فروش عسل به هند وجود دارد. به طور کلی صادرات به هند از یکی از اصلی ترین کشورهای ارزآور برای ایران محسوب می شود.
نتیجه‌گیری
با توجه به ظرفیت‌های بالای تولید عسل در ایران و نیاز روزافزون بازارهای جهانی به این ماده طبیعی، صادرات عسل می‌تواند به توسعه اقتصادی کشور کمک کند. شناخت دقیق بازارهای هدف، رعایت استانداردها و الزامات صادرات و استفاده از فرصت‌های موجود در بازارهای بین‌المللی، می‌تواند موفقیت صادرات عسل ایران را تضمین کند.
