خرما میوه‌ای است که از درخت نخل در آب و هوای گرمسیری به دست می‌آید و فواید تغذیه‌ای بسیاری دارد. هر ۱۰۰ گرم خرما حاوی مواد مغذی متعددی است که نیازهای روزانه بدن را تأمین می‌کند:
– پتاسیم: حدود ۲۰ درصد نیاز روزانه
– فیبر: ۷ گرم
– پروتئین: ۲ گرم
– آنتی‌اکسیدان‌ها
– مس، منگنز، ویتامین B۶، منیزیوم و آهن
مصرف منظم خرما می‌تواند به بهبود سلامت کمک کند. حتی مصرف دو خرما در روز به مدت یک هفته می‌تواند تأثیرات مثبتی داشته باشد.
تأثیر خرما بر قند خون
اگرچه خرما طعمی شیرین دارد، اما مصرف آن به دلیل فیبر موجود، منجر به افزایش ناگهانی و سریع قند خون نمی‌شود. فیبر گوارش را کند می‌کند و قند به تدریج وارد جریان خون می‌شود، که باعث ایجاد یک منبع پایدار انرژی می‌شود.
تولید جهانی خرما
آمار تولید جهانی
طبق آمار سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (FAO):
– مساحت زیر کشت: بیش از ۱.۰۹ میلیون متر مکعب
– تولید سالانه: بیش از ۸.۵ میلیون تُن
– تنوع: تقریباً ۵ هزار نوع نخل خرما
توزیع تولید
– آسیا: ۵۸.۸ درصد
– آفریقا: ۴۳.۴ درصد
– کشورهای عربی: ۷۷ درصد تولید جهانی (۶.۶ میلیون تُن)
کشورهای پیشرو در تولید خرما
- مصر
– تولید: حدود ۱.۰۸۴ میلیون تُن (۱۷ درصد تولید جهانی)
– صادرات: تنها ۳ درصد از تولید (۴۱.۸ میلیون دلار)
– مقاصد صادرات: مراکش، اندونزی، مالزی
- ایران
– تولید: ۱.۲ میلیون تُن
– صادرات: ۹.۷ درصد کل صادرات جهانی
– مقاصد صادرات: هند، مالزی، روسیه
- عربستان سعودی
– تولید: حدود ۱ میلیون تُن (۷۵ نوع مختلف)
– صادرات: ۸.۸ درصد از خرمای جهان (۹۴.۳ میلیون دلار)
– مقاصد صادرات: اردن، یمن، کویت
- عراق
– تولید: حدود ۷۳۵ هزار تُن
– صادرات: حدود ۶۰۰ هزار تُن
– مقاصد صادرات: ترکیه، هند، مصر، سوریه، امارات
- تونس و عمان
– تولید تونس: ۳۴۵ هزار تُن
– تولید عمان: ۳۴۰ هزار تُن
صادرات خرما از ایران
روند صعودی صادرات
– سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۷: افزایش از ۱۲۲ هزار تن به ۳۰۵ هزار تن
– سال ۱۳۹۹: رکورد ۳۳۹ هزار تُن (متوسط قیمت ۸۸۰ دلار به ازای هر تُن)
مقاصد اصلی صادرات ایران
– پاکستان: ۷۲.۲ هزار تُن
– هند: ۶۰.۸ هزار تُن
– افغانستان: ۳۳.۲ هزار تُن
– ترکیه: ۲۹.۷ هزار تُن
– امارات: ۱۵.۳ هزار تُن
بهترین خرماهای ایران
انواع مرغوب خرما
– پیارم
– مجول
– مضافتی
– زاهدی
مناطق تولید
– خوزستان: خرمای سایر (استعمران)
– فارس: خرما زاهدی و کبکاب
– هرمزگان: خرمای پیارم
– کرمان: خرمای مضافتی
– سیستان و بلوچستان: خرمای مضافتی
– بوشهر: خرمای کبکاب
انواع مهم خرما
– خرما مضافتی
– خرما سایر (استعمران)
– خرما پیارم (مریمی)
– خرما کبکاب (بهبهان)
– خرما ربی
– خرما شاهانی
– خرما برهی
– خرما خاصویی
– خرما مجول
چالش‌ها و راهکارها
نقاط قوت
– رتبه دوم تولید جهانی
– تنوع بالای خرما
– قابلیت‌های اقتصادی و زیست‌محیطی
– دسترسی به بازارهای بین‌المللی
تهدیدات
– کم آبی و خشکسالی
– نبود دانش کافی در تولید و بسته‌بندی
– فروش فله‌ای
– نرخ تسهیلات اعتباری بالا
راهکارها
– حذف تعهد ارزی
– تأمین سرمایه در گردش
– نوسازی و دانش‌بنیان کردن صنایع بسته‌بندی
– بهبود لجستیک و سردخانه‌ها
– افزایش سرانه مصرف خرما
صادرات به هند
– واردات: ۱۳.۹ درصد از واردات جهانی
– مقاصد اصلی: امارات، عراق، ایران
– ارزش صادرات ایران به هند در ۲۰۲۲: ۳۶.۸۵۷ هزار دلار (۱۶ درصد از کل واردات هند)
شرایط صادرات به هند
– بسته‌بندی صحیح و اصولی
– حمل و نقل مناسب
قیمت صادراتی
– سرمایه‌گذاری شامل خرید، حمل و نقل، گمرک
– خرماهای پیارم و مضافتی دارای قیمت بالاتر
جمع‌بندی
برای موفقیت در صادرات خرما، آگاهی از بازار هدف، بسته‌بندی مناسب و رعایت استانداردهای کیفی ضروری است. تلاش برای بهبود شرایط صادراتی و افزایش سرانه مصرف خرما می‌تواند به توسعه بیشتر این صنعت کمک کند.
