در سال 2022، ارزش صادرات صنایع دستی جهانی به 2.016.270 هزار دلار رسید. کشورهای قطر، چین و ترکیه به ترتیب با 340.253 هزار دلار، 337.291 هزار دلار و 306.833 هزار دلار، بزرگ‌ترین صادرکنندگان این محصولات بودند.
ایران رتبه سوم در صادرات صنایع دستی در دنیا را دارد. به دلیل ظرافت هنر دست ایرانیان و منحصر به فرد بودن آن، بسیاری از افراد از سراسر دنیا خریدار آن محسوب می شوند. ایران به عنوان سرزمین صنایع دستی ارزشمند شناخته شده است. از این رو بسیاری از تجار به صادرات انواع صنایع دستی به کشورهای دنیا می پردازند و از این طریق سود بالایی نیز به دست می آورند.
پرطرفدارترین صنایع دستی صادراتی ایران
با توجه به آمار سال گذشته، برخی از پرطرفدارترین صنایع دستی صادراتی ایران عبارتند از:
– صنایع دستی از چوب گرمسیری (در و چارچوب، اشیاء تزئینی، ارسی‌سازی)
– زیورآلات از نقره، حتی آبکاری شده
– مصنوعات میناکاری شده از مس
مقاصد صادراتی صنایع دستی ایران
کشورهای مختلفی به خرید صنایع دستی ایرانی علاقه‌مند هستند که می‌توان آن‌ها را به دو دسته آسیایی و اروپایی تقسیم کرد:
– کشورهای آسیایی: عراق، افغانستان، ترکیه، امارات، ژاپن، چین، هند، کویت، عمان، قطر، ترکمنستان، ارمنستان
– کشورهای اروپایی: آلمان، ایتالیا، فرانسه، اتریش، بلژیک، رومانی، سوئد، نروژ
– کشورهای امریکایی: ایالات متحده امریکا، کانادا
آمار صادرات صنایع دستی ایران
– ارزش صادرات در سال 1403: حدود 1.5 میلیارد دلار
– رشد صادرات در سال 1403 نسبت به 1402: حدود 20 درصد
– مهم‌ترین مقاصد صادراتی: عراق، آلمان، صادرات صنایع دستی به ترکیه، افغانستان، ایتالیا، امارات، چین، ژاپن، روسیه و هلند
روش‌های فروش صنایع دستی در خارج از کشور
– کارت بازرگانی: صادرات حرفه‌ای با مجوزهای لازم.
– صادرات چمدانی: صادرات در مقادیر کم و بدون پرداخت هزینه گمرک، ولی سود کمتر.
مشکلات و چالش‌های صادرات صنایع دستی
- نداشتن برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری جامع: فقدان یک برنامه راهبردی کلان.
- ضعف در بازاریابی و برندینگ: معرفی و تبلیغات ناکافی در بازارهای جهانی.
- مشکلات تولید: پراکندگی در تولید، استفاده از مواد اولیه نامرغوب، نداشتن نوآوری و تنوع.
- موانع قانونی و بروکراسی اداری: پیچیدگی‌های فرآیند صدور مجوز و قوانین دست‌وپاگیر.
- مشکلات حمل‌ونقل: هزینه بالا، نبود زیرساخت‌های مناسب و زمان‌بر بودن فرآیند.
- تحریم‌های اقتصادی: محدودیت دسترسی به بازارهای جهانی و افزایش هزینه‌های صادرات.
- نوسانات نرخ ارز: ایجاد ناپایداری و دشواری در برنامه‌ریزی.
- کمبود نقدینگی: دسترسی محدود به منابع مالی.
- حضور کم‌رنگ در نمایشگاه‌های بین‌المللی: عدم حضور فعال و مستمر در نمایشگاه‌های تخصصی.
صادرات صنایع دستی به قطر و عراق
قطر و عراق از مهم‌ترین مقاصد صادراتی صنایع دستی ایران هستند.
– قطر: امکان صادرات از طریق مرز آبی و هوایی.
– عراق: دارای طولانی‌ترین مرز زمینی با ایران و هزینه حمل و نقل کمتر به دلیل نزدیکی جغرافیایی.
برای دستیابی به موفقیت در صادرات صنایع دستی به این کشورها، باید تبلیغات مناسبی انجام داد و چالش‌های پیش رو را با برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری دقیق مرتفع کرد. همچنین، حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی و بهبود زیرساخت‌های حمل‌ونقل می‌تواند به توسعه صادرات کمک شایانی کند.
