ذرت یکی از محصولات کشاورزی بسیار مهم در سطح جهانی است که به دلیل کاربردهای گسترده‌اش در صنایع مختلف، از جمله تولید مواد غذایی، خوراک دام و سوخت‌های زیستی، حجم بالایی از تجارت جهانی را به خود اختصاص داده است.
کشورهای عمده تولیدکننده ذرت مانند ایالات متحده، برزیل، آرژانتین و اوکراین بخش قابل توجهی از تولیدات خود را به بازارهای جهانی صادر می‌کنند. در سال‌های اخیر، حجم صادرات ذرت به دلیل افزایش تقاضای جهانی و کاربردهای جدید آن در صنایع مختلف رو به افزایش بوده است.
ایالات متحده آمریکا به‌عنوان بزرگترین تولیدکننده و صادرکننده ذرت در جهان، سهم بالایی از بازار جهانی را به خود اختصاص داده است. این کشور علاوه بر تامین نیازهای داخلی خود، سالانه میلیون‌ها تن ذرت به کشورهای مختلف صادر می‌کند.
برزیل و آرژانتین نیز به عنوان دو کشور بزرگ تولیدکننده در آمریکای جنوبی، نقش مهمی در صادرات ذرت دارند. این دو کشور به ویژه در سال‌های اخیر با توجه به افزایش تولیدات و تقاضای جهانی، توانسته‌اند سهم خود را در بازار جهانی افزایش دهند.
علاوه بر کشورهای بزرگ تولیدکننده، کشورهایی مانند اوکراین و رومانی نیز نقش مهمی در صادرات ذرت دارند. اوکراین با وجود چالش‌های ناشی از جنگ و مشکلات اقتصادی، همچنان یکی از صادرکنندگان بزرگ ذرت در اروپا است.
رومانی نیز به عنوان یکی از کشورهای اروپای شرقی، سهم قابل توجهی در صادرات ذرت دارد و توانسته با بهبود تولیدات کشاورزی خود، جایگاه خود را در بازار جهانی تقویت کند.
بزرگترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان ذرت در جهان
ایالات متحده آمریکا با تولید بیش از ۳۴۰ میلیون تن در سال، بزرگترین تولیدکننده و صادرکننده ذرت در جهان است. حدود ۹۰ میلیون هکتار از زمین‌های کشاورزی آمریکا به کشت ذرت اختصاص دارد که این محصول به عنوان یکی از اصلی‌ترین خوراک‌های دام و همچنین ماده اولیه برای تولید اتانول استفاده می‌شود.
بخش عمده‌ای از تولیدات آمریکا برای مصرف داخلی به کار می‌رود و تنها حدود ۱۲ درصد از کل تولیدات این کشور به بازارهای جهانی صادر می‌شود.
چین به عنوان دومین تولیدکننده بزرگ ذرت در جهان، سالانه بیش از ۲۷۰ میلیون تن ذرت تولید می‌کند، اما بیشتر این تولیدات برای مصرف داخلی به کار می‌رود.
با توجه به سیاست‌های دولتی و تغییرات در قیمت‌ها، کشاورزان چینی ممکن است در آینده به کاشت محصولات با ارزش بالاتر مانند سویا روی بیاورند که این موضوع می‌تواند میزان تولید و نیاز به واردات ذرت را در این کشور تحت تأثیر قرار دهد.
برزیل و آرژانتین نیز از دیگر تولیدکنندگان و صادرکنندگان بزرگ ذرت در جهان هستند. برزیل با تولید سالانه حدود ۱۳۷ میلیون تن و آرژانتین با تولید بیش از ۳۶ میلیون تن، از مهمترین کشورهای صادرکننده ذرت در آمریکای جنوبی به شمار می‌روند.
این دو کشور بخش عمده‌ای از تولیدات خود را به کشورهای دیگر صادر می‌کنند و به عنوان تامین‌کنندگان اصلی ذرت در بازار جهانی شناخته می‌شوند.
انواع ذرت‌های موجود در بازار
ذرت به عنوان یکی از مهمترین محصولات کشاورزی در جهان، به انواع مختلفی تقسیم می‌شود که هر کدام کاربردهای خاص خود را دارند. یکی از اصلی‌ترین انواع ذرت، “ذرت دانه‌ای” یا “ذرت خشک” است که به‌طور گسترده‌ای برای تولید محصولات غذایی مانند آرد، نشاسته و سایر مشتقات غذایی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این نوع ذرت معمولاً در صنایع غذایی و همچنین به عنوان خوراک دام به کار می‌رود و از آن برای تولید مواد اولیه محصولات مختلفی چون ذرت بو داده و چیپس استفاده می‌شود.
نوع دیگری از ذرت که کاربرد فراوانی دارد، “ذرت شیرین” است. این نوع ذرت به‌طور عمده برای مصرف تازه یا کنسروی استفاده می‌شود و دارای دانه‌های شیرین و نرم‌تری نسبت به ذرت دانه‌ای است.
ذرت شیرین به دلیل طعم و مزه شیرینی که دارد، به عنوان یک سبزی در غذاهای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد و به صورت پخته، بخارپز یا کبابی مصرف می‌شود. این نوع ذرت در کشورهای مختلف به‌ویژه در فصل تابستان طرفداران زیادی دارد.
ذرت علوفه‌ای نوع دیگری از این محصول است که به‌طور خاص برای تغذیه دام‌ها کشت می‌شود. این نوع ذرت بیشتر به صورت کامل به دام‌ها داده می‌شود و برای تولید گوشت و لبنیات با کیفیت بالا بسیار مفید است.
ذرت علوفه‌ای به دلیل داشتن ارزش غذایی بالا و قابلیت هضم آسان، یکی از اصلی‌ترین خوراک‌های دامی در سراسر جهان به شمار می‌رود و به طور گسترده‌ای در صنعت دامپروری استفاده می‌شود.
صادرات ذرت از ایران به سایر کشورهای جهان
صادرات ذرت از ایران به سایر کشورهای جهان، در مقایسه با تولیدکنندگان بزرگ جهانی، نسبتاً محدود است. ایران به دلیل شرایط اقلیمی و نیاز داخلی به این محصول، بیشتر تولیدات خود را برای مصرف داخلی نگه می‌دارد و صادرات آن به میزان قابل توجهی محدود است.
با این حال، برخی از تولیدات ذرت ایران به کشورهای همسایه و بعضی از بازارهای منطقه‌ای صادر می‌شود.
میزان صادرات ذرت ایران به دلیل محدودیت‌های تولید و همچنین نیاز به تامین خوراک دام در داخل کشور، قابل مقایسه با کشورهای بزرگ تولیدکننده نیست.
با این حال، ایران توانسته است با استفاده از مزیت‌های جغرافیایی و ارتباطات تجاری با کشورهای همسایه، بخشی از تولیدات خود را به این کشورها صادر کند. عمده صادرات ذرت ایران به کشورهایی مانند عراق، افغانستان و برخی از کشورهای حاشیه خلیج فارس صورت می‌گیرد.
در سال‌های اخیر، دولت ایران تلاش‌هایی برای افزایش سطح تولید ذرت در کشور و کاهش وابستگی به واردات انجام داده است.
با این حال، به دلیل تقاضای بالای داخلی برای خوراک دام و نیازهای روزافزون صنایع غذایی، صادرات این محصول همچنان در سطح محدودی باقی مانده و بیشتر تمرکز بر تامین نیازهای داخلی است.
صادرات ذرت از ایران به عراق
عراق به عنوان یکی از بزرگترین مقاصد صادراتی ذرت ایران شناخته می‌شود. نزدیکی جغرافیایی، روابط تجاری قوی و نیاز بالای عراق به محصولات کشاورزی، از جمله دلایلی است که ایران را به یکی از تامین‌کنندگان اصلی ذرت در این کشور تبدیل کرده است.
صادرات ذرت ایران به عراق به طور مداوم در حال افزایش بوده و این کشور به یکی از بازارهای اصلی برای ذرت ایرانی تبدیل شده است.
با توجه به نیازهای بالای عراق به واردات محصولات کشاورزی، به‌ویژه پس از سال‌های جنگ و ناپایداری‌های داخلی، ایران توانسته است با ارائه محصولات با کیفیت و با قیمت مناسب، جایگاه خود را به عنوان یکی از صادرکنندگان اصلی ذرت در بازار عراق تثبیت کند.
این همکاری تجاری به نفع هر دو کشور بوده و به ارتقای روابط اقتصادی دوجانبه کمک کرده است.
هرچند که عراق یکی از بازارهای بزرگ برای صادرات ذرت ایران است، اما میزان صادرات به این کشور نیز تحت تاثیر عواملی مانند تولید داخلی، نوسانات قیمت و شرایط سیاسی قرار دارد.
افزایش تولید داخلی در ایران می‌تواند زمینه‌های بیشتری برای گسترش صادرات به عراق را فراهم کند و به تثبیت بیشتر این بازار کمک کند.
همچنین صادرات زرشک به عراق و صادرات زیتون به عراق در سال های اخیر افزایش چشمگیری داشته است.
