تجارت جهانی گل و گیاهان زینتی شامل گل‌های شاخه بریده، گیاهان گلدانی، و دیگر انواع گیاهان است که در سال‌های اخیر رشد مداومی داشته است.
صادرات جهانی گل‌های شاخه بریده به طور خاص در کشورهای هلند، کلمبیا، و کنیا متمرکز است که هلند با سهم ۵۲ درصدی بزرگ‌ترین صادرکننده است.
در سوی دیگر، ایالات متحده، آلمان، و انگلستان به عنوان بزرگ‌ترین واردکنندگان گل‌های شاخه بریده شناخته می‌شوند.
صادرات گیاهان زینتی نیز افزایش یافته و به طور کلی صنعت گل و گیاه جهانی تحت تاثیر عوامل مختلفی نظیر تغییرات آب و هوایی، تقاضای مصرف‌کننده، و نوسانات ارزی قرار دارد.
در زمینه واردات، ایالات متحده با رشد مداوم خود به بزرگ‌ترین واردکننده گل‌های شاخه بریده تبدیل شده است و کشورهای اروپایی نیز همچنان بازارهای بزرگی برای این محصولات هستند.
به عنوان مثال، واردات گل به اروپا به دلیل قیمت‌گذاری بهتر و تنوع محصولات همچنان بالا است، اما بازارهای نوظهوری مانند لهستان نیز در حال افزایش سهم خود در این صنعت هستند.
صادرات و واردات گل و گیاه تحت تأثیر عواملی نظیر پاندمی کرونا و اختلالات در زنجیره تأمین نیز قرار گرفته است.
با وجود کاهش اولیه در سال ۲۰۲۰، بازار جهانی به سرعت بهبود یافته و تجارت گل‌ها از طریق حمل و نقل دریایی و افزایش فروش آنلاین نیز گسترش یافته است.
انواع گل و گیاه صادراتی ایران
ایران یکی از کشورهای مهم در تولید و صادرات گل و گیاهان زینتی است. گل‌های شاخه بریده مانند گل رز، میخک، داوودی، و گلایل از جمله مهم‌ترین محصولات صادراتی ایران هستند.
این گل‌ها به دلیل کیفیت بالا و تنوع گونه‌ها در بازارهای بین‌المللی تقاضای زیادی دارند. علاوه بر این، گیاهان زینتی آپارتمانی نیز بخشی از صادرات ایران را تشکیل می‌دهند که عمدتاً به کشورهای همسایه و حوزه خلیج فارس صادر می‌شوند.
تولیدکنندگان ایرانی تلاش می‌کنند تا با استفاده از فناوری‌های جدید و بهبود روش‌های کشت و نگهداری، کیفیت محصولات خود را ارتقا دهند و بازارهای جدیدی را فتح کنند.
به‌عنوان مثال، ایران به دنبال افزایش سهم خود در بازارهای روسیه و عراق است که این امر می‌تواند به توسعه صنعت گل و گیاه کشور کمک کند.
علاوه بر گل‌های شاخه بریده و گیاهان آپارتمانی، گیاهان دارویی و عطری نیز از ایران به سایر کشورها صادر می‌شوند.
این محصولات به دلیل خواص دارویی و کاربردهای متنوع، در کشورهای مختلف تقاضای زیادی دارند و ایران یکی از تولیدکنندگان برتر این محصولات است.
صادرکنندگان گل و گیاه
در عرصه بین‌المللی، هلند به عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده گل‌های شاخه بریده شناخته می‌شود و پس از آن کشورهایی مانند کلمبیا، اکوادور، و کنیا نیز در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
این کشورها به دلیل شرایط آب و هوایی مناسب و زیرساخت‌های قوی توانسته‌اند سهم زیادی از بازار جهانی را به خود اختصاص دهند. به عنوان مثال، کلمبیا با سهم ۱۵ درصدی از بازار جهانی یکی از بزرگ‌ترین تامین‌کنندگان گل به آمریکای شمالی است.
در ایران، شهرهایی مانند محلات، تهران، و کرج به عنوان مراکز اصلی تولید گل و گیاه شناخته می‌شوند.
محلات با بیش از ۸۰۰ واحد تولیدی، یکی از بزرگ‌ترین مراکز تولید گل در ایران است و بخش عمده‌ای از محصولات صادراتی کشور از این شهر تأمین می‌شود.
تهران نیز با داشتن باغ‌های گل متعدد و گلخانه‌های پیشرفته، یکی از مراکز اصلی تولید گل در کشور محسوب می‌شود.
کرج نیز به دلیل نزدیکی به پایتخت و دسترسی به بازارهای مصرف بزرگ، از دیگر مراکز مهم تولید گل و گیاه در ایران است.
این شهرها با تمرکز بر تولید گل‌های شاخه بریده و گیاهان زینتی نقش مهمی در صنعت گل و گیاه کشور ایفا می‌کنند.
صادرات گل و گیاه از ایران به عراق
عراق یکی از بازارهای اصلی صادرات گل و گیاه ایران است. هر ساله حجم قابل توجهی از گل‌های شاخه بریده و گیاهان زینتی از ایران به این کشور همسایه صادر می‌شود.
بر اساس آمارهای اخیر، صادرات گل و گیاه از ایران به عراق رشد قابل توجهی داشته است و این امر نشان‌دهنده افزایش تقاضای بازار عراق برای محصولات ایرانی است.
یکی از عوامل اصلی موفقیت ایران در بازار عراق، کیفیت بالای محصولات و نزدیکی جغرافیایی است که باعث کاهش هزینه‌های حمل و نقل و تسریع در فرآیند صادرات می‌شود.
محصولات ایرانی به ویژه در شهرهای مرزی عراق محبوبیت زیادی دارند و این امر موجب شده تا صادرات گل و گیاه به عراق به یکی از منابع درآمدزای ایران تبدیل شود.
همچنین، صادرات زعفران به عراق و صادرات گلاب به عراق از سودآوری بالایی برای ایران همراه است.
علاوه بر این، ایران به دنبال افزایش سهم خود در بازار عراق از طریق بهبود بسته‌بندی و بازاریابی محصولات است.
توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل و تسهیل در فرآیندهای گمرکی نیز از دیگر اقداماتی است که می‌تواند به افزایش صادرات گل و گیاه به عراق کمک کند.
