پسته یکی از محصولات استراتژیک و صادراتی ایران است که سهم مهمی در اقتصاد این کشور دارد. به دلیل شرایط اقلیمی و خاک مناسب ایران، این کشور توانسته است پسته‌هایی با کیفیت بالا و ارزش صادراتی تولید کند که در بازارهای جهانی مورد تقاضاست.
پسته ایرانی به دلیل طعم و کیفیت بالا در رقابت جهانی شناخته شده و یکی از منابع اصلی درآمدهای غیرنفتی کشور محسوب می‌شود.
از دیگر دلایل اهمیت پسته در صادرات ایران می‌توان به اشتغال‌زایی و ارزآوری اشاره کرد.
تولید و صادرات پسته در بسیاری از مناطق روستایی ایران اشتغال ایجاد می‌کند و همچنین باعث افزایش درآمدهای ارزی کشور می‌شود.
این محصول در سالهای اخیر به‌عنوان یکی از مهم‌ترین اقلام صادرات کشاورزی و غیرنفتی ایران معرفی شده است و به بسیاری از کشورها صادر می‌شود.
در نهایت، با توجه به رقابت‌پذیری پسته ایران در بازارهای جهانی و تقاضای مداوم برای این محصول، توسعه صادرات پسته می‌تواند به تثبیت موقعیت ایران در بازارهای بین‌المللی کمک کند.
این محصول به عنوان یکی از نمادهای قدرت کشاورزی ایران شناخته می‌شود و تراز تجاری کشور را بهبود می‌بخشد.
برترین تولیدکنندگان پسته
ایران یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان پسته در جهان است و این محصول در بسیاری از استان‌های کشور کشت می‌شود.
استان کرمان به‌ویژه شهر رفسنجان، مرکز اصلی تولید پسته در ایران است و به‌دلیل خاک مناسب و آب‌وهوای خشک این منطقه، بیشترین تولید پسته در این استان صورت می‌گیرد.
همچنین استان‌های یزد، خراسان جنوبی، و سمنان نیز از دیگر مناطق مهم تولید پسته در ایران هستند.
در کنار ایران، کشورهای دیگری نیز به تولید پسته می‌پردازند که مهم‌ترین رقبای ایران در بازار جهانی شامل آمریکا (به‌ویژه کالیفرنیا)، ترکیه و سوریه می‌باشند.
هرچند پسته ایران به دلیل کیفیت بالای محصول خود همچنان جایگاه ویژه‌ای در بازارهای جهانی دارد.
از نظر جهانی، پسته ایران به کشورهای مختلفی از جمله چین، آلمان، امارات متحده عربی، هند و روسیه صادر می‌شود.
این کشورها از بزرگ‌ترین مشتریان پسته ایرانی هستند و نقش مهمی در صادرات این محصول به سایر نقاط دنیا دارند.
میزان تولید پسته ایران و صادرات آن
تولید پسته ایران بسته به شرایط اقلیمی و سالانه متغیر است، اما ایران به‌طور متوسط سالیانه حدود 150 تا 200 هزار تن پسته تولید می‌کند.
از این میزان، بخش عمده‌ای برای صادرات در نظر گرفته می‌شود و ایران یکی از بزرگ‌ترین صادرکنندگان پسته در جهان است.
در برخی از سال‌ها، ایران به تنهایی نزدیک به 50 درصد از تولید جهانی پسته را به خود اختصاص داده است.
بیشتر از نیمی از پسته تولید شده در ایران صادر می‌شود و کشورهای مختلف از جمله چین، هند، آلمان، امارات و روسیه از مشتریان اصلی پسته ایرانی هستند.
درآمد حاصل از صادرات پسته نیز سالانه صدها میلیون دلار به اقتصاد ایران کمک می‌کند و در سال 1402، صادرات پسته ایران حدود 137 میلیون دلار ارزآوری داشته است.
انواع پسته ایرانی
پسته ایرانی انواع مختلفی دارد که هر کدام ویژگی‌ها و خصوصیات خاص خود را دارند.
یکی از معروف‌ترین انواع پسته، پسته “فندقی” است که اندازه کوچکتری دارد و به‌دلیل طعم خوب و اندازه مناسب، برای صادرات و مصرف داخلی بسیار محبوب است.
این نوع پسته بیشتر در مناطق رفسنجان و دامغان کشت می‌شود.
نوع دیگر پسته “کله قوچی” است که به‌دلیل دانه‌های بزرگ و گوشتی خود شناخته می‌شود.
این نوع پسته نیز به‌خصوص در صادرات بسیار مورد توجه است. همچنین پسته “احمدآقایی” با طعم خاص و اندازه درشت خود یکی دیگر از انواع محبوب پسته ایرانی است که بیشتر به کشورهای آسیایی صادر می‌شود.
در نهایت، پسته “اکبری” نیز به‌دلیل شکل کشیده و دانه‌های درشت خود معروف است و به‌عنوان یکی از گران‌ترین و لوکس‌ترین انواع پسته شناخته می‌شود.
این نوع پسته نیز در بازارهای بین‌المللی به‌ویژه در کشورهای خاورمیانه و اروپا بسیار مورد تقاضاست.
صادرات پسته به چین از ایران
چین یکی از بزرگ‌ترین واردکنندگان پسته از ایران است و سالانه مقادیر زیادی از این محصول به این کشور صادر می‌شود.
در سالهای اخیر، چین به‌عنوان یکی از بازارهای اصلی پسته ایرانی شناخته شده و ایران بخش عمده‌ای از تولیدات پسته خود را به این کشور صادر می‌کند.
در سال 1402، چین یکی از پنج بازار بزرگ برای پسته ایران بوده است.
یکی از دلایل اصلی واردات پسته توسط چین، تقاضای بالای داخلی برای این محصول در این کشور است.
پسته به‌عنوان یک خوراکی لوکس و پرطرفدار در چین شناخته می‌شود و در مراسم‌ها و جشن‌ها جایگاه ویژه‌ای دارد.
همچنین پسته ایرانی به‌دلیل طعم و کیفیت بالای خود در بین مصرف‌کنندگان چینی محبوب است و به‌عنوان یک محصول باارزش وارد بازارهای این کشور می‌شود.
با توجه به رشد بازار چین و تقاضای رو به افزایش برای پسته، این کشور به یکی از مهم‌ترین مشتریان پسته ایرانی تبدیل شده و صادرات به این کشور یکی از منابع اصلی درآمد ارزی ایران است.
همچنین صادرات خاویار به چین و صادرات زعفران به چین نیز به عنوان دو کالای لوکس در سالهای اخیر با سودآور قابل توجهی برای ایران موجه بوده است.
