روی (Zinc) عنصری شیمیایی با علامت اختصاری Zn و عدد اتمی ۳۰ است. این فلز سفید متمایل به آبی بوده و در اثر رطوبت هوا تیره میشود. هنگام احتراق، روی رنگ سبز براقی تولید میکند. روی چهارمین فلز پرکاربرد بعد از آهن، آلومینیوم و مس است. صادرات این فلز و صادرات آلومینیوم به ترکیه، صادرات آهن به ترکیه، صادرات مس به ترکیه و دیگر فلزات دارای سودآوری بسیار بالایی برای کشور ایران است.
کاربردهای روی
- گالوانیزه کردن:
– گالوانیزاسیون: بیش از نیمی از کاربرد روی در گالوانیزه کردن آهن و فولاد است. این فرآیند از زنگزدگی فلزات جلوگیری میکند.
- تولید آلیاژها:
– برنج و برنز: روی در ترکیب با سایر فلزات برای تولید آلیاژهایی مانند برنج و برنز استفاده میشود. آلیاژهای روی حدود 17 درصد از مصرف جهانی این فلز را تشکیل میدهند.
- باتریها و لاستیک:
– روی در تولید باتریها و لاستیک نیز کاربرد دارد.
- صنایع دیگر:
– این فلز در تولید رنگ، وسایل آرایشی، صنایع داروسازی، پوشش کف، پلاستیک، چاپ پارچه، صابونسازی، باتریها، منسوجات و تجهیزات الکتریکی استفاده میشود.
- سلامتی:
– روی برای بدن انسان ضروری است و کمبود آن میتواند منجر به مشکلات سلامتی شود.
ذخایر روی در جهان
– کل ذخایر جهان: 250 میلیون تن
– ذخایر ایران: حدود 12 میلیون تن
– بزرگترین ذخایر: استرالیا با 68 میلیون تن و چین با 44 میلیون تن در رتبههای اول و دوم قرار دارند.
– ذخایر ایران: پس از مکزیک، روسیه و پرو، ایران در رتبه پنجم قرار دارد.
تولید روی در جهان
– کل تولید: 12.6 میلیون تن
– تولید ایران: 0.33 میلیون تن
– بزرگترین تولیدکننده: چین با بیش از 5.7 میلیون تن
– تولید استرالیا: 496 هزار تن
تولید روی در ایران
– ذخایر: 11 میلیون تن (کمتر از 5 درصد کل ذخایر دنیا)
– تولید در سال 2020: 132 هزار تن
– تولید اسلب روی: 158 هزار تن در سال 2020
معادن مهم روی در ایران
- مهدیآباد
- انگوران
- ایرانکوه
- نخلک
تولید روی در کشورهای دیگر
- چین:
– بزرگترین تولیدکننده روی جهان با معادنی مانند Caijiaying، Huanren، Huogeqi، Hongtoushan، Tianbaoshan و Qingchengzi.
- پرو:
– دومین تولیدکننده بزرگ با معادن Ancash، Ica، Lima، Pucallpa و Yanque.
- هند:
– سومین تولیدکننده بزرگ جهان با معادنی مانند Rampura Agucha.
- استرالیا:
– یکی از بزرگترین تولیدکنندگان روی با معادن در مناطق Queensland، Tasmania و New South Wales.
- ایالات متحده آمریکا:
-یکی دیگر از بزرگترین تولیدکنندگان با معادنی در آلاسکا، تنسی و مرکز این کشور.
واردات روی در جهان
– چین: 2.5 میلیارد دلار (12.4 درصد کل واردات)
– آمریکا: 2.2 میلیارد دلار (11.1 درصد کل واردات)
– آلمان: 1.9 میلیارد دلار (9.2 درصد کل واردات)
صادرات روی ایران به ترکیه
– 2021: 274.92 میلیون دلار
– محصولات اصلی: آلومینیوم خام، روی خام و پلیمرهای اتیلن